مانیتورینگ SQL Server با DMV و Activity Monitor راهنمای جامع ۲۰۲۵

برای مانیتورینگ حرفه‌ای SQL Server می‌توان از دو ابزار داخلی مایکروسافت استفاده کرد:

• DMV (Dynamic Management Views) → برای آنالیز عمیق و نوشتن کوئری‌های اختصاصی.
• Activity Monitor → برای مشاهده لحظه‌ای منابع و پردازش‌ها.
  در این مقاله هر دو ابزار را بررسی می‌کنیم، کاربردشان را توضیح می‌دهیم و بهترین روش استفاده در سازمان‌ها را معرفی می‌کنیم.

اهمیت مانیتورینگ در SQL Server

مدیریت پایگاه داده بدون مانیتورینگ، مثل رانندگی در شب بدون چراغ است. اگر ندانیم کدام کوئری‌ها بیشترین منابع را مصرف می‌کنند یا کدام Session قفل ایجاد کرده، دیر یا زود با مشکلاتی مثل کندی، Downtime و حتی از دست رفتن داده‌ها روبه‌رو خواهیم شد.

مایکروسافت دو ابزار اصلی برای این کار ارائه داده است:

1. Dynamic Management Views (DMV)
2. Activity Monitor

۱. DMV در SQL Server چیست؟

DMV (Dynamic Management Views) مجموعه‌ای از Viewهای سیستمی است که اطلاعات زنده در مورد وضعیت سرور، کوئری‌ها، ایندکس‌ها، لاک‌ها و منابع را نمایش می‌دهد.

مزایای استفاده از DMV

• دسترسی به داده‌های Real-Time
• امکان نوشتن اسکریپت‌های مانیتورینگ اختصاصی
• استفاده در اتوماسیون و هشداردهی
• قابلیت ادغام با ابزارهای BI مثل Power BI

نمونه کوئری‌های DMV

بررسی مصرف CPU توسط Sessionها:

SELECT TOP 10 
    r.session_id, 
    r.cpu_time, 
    r.total_elapsed_time, 
    s.login_name, 
    s.host_name
FROM sys.dm_exec_requests r
JOIN sys.dm_exec_sessions s ON r.session_id = s.session_id
ORDER BY r.cpu_time DESC;

بررسی ایندکس‌های ناکارآمد:

SELECT 
    db.name AS DatabaseName, 
    OBJECT_NAME(ix.object_id, db.database_id) AS TableName,
    ix.user_seeks, ix.user_scans, ix.user_lookups, ix.user_updates
FROM sys.dm_db_index_usage_stats ix
JOIN sys.databases db ON db.database_id = ix.database_id
WHERE OBJECTPROPERTY(ix.object_id,'IsUserTable') = 1;

۲. Activity Monitor در SQL Server

Activity Monitor یک ابزار گرافیکی است که از SQL Server Management Studio (SSMS) قابل دسترسی است. این ابزار به مدیر پایگاه داده کمک می‌کند بدون نوشتن کوئری، عملکرد سیستم را بررسی کند.

بخش‌های مهم Activity Monitor

• Processes → نمایش Sessionها و کوئری‌های فعال
• Resource Waits → نمایش Bottleneckها (CPU، IO، Memory)
• Data File I/O → نمایش سرعت و حجم خواندن/نوشتن دیسک
• Recent Expensive Queries → کوئری‌های پرمصرف اخیر

مقایسه DMV و Activity Monitor

بهترین رویکرد برای سازمان‌ها

• برای تحلیل‌های عمیق و گزارش‌گیری بلندمدت → DMV
• برای بررسی سریع و لحظه‌ای → Activity Monitor
• ترکیب هر دو روش + ابزارهای خارجی مثل Zabbix یا Splunk می‌تواند دیدی کامل ایجاد کند.

سوالات متداول (FAQ)

۱. آیا DMV فقط برای DBAها مناسب است؟
خیر، هر توسعه‌دهنده یا تحلیل‌گر داده هم می‌تواند از DMV برای بهینه‌سازی کوئری‌ها استفاده کند.

۲. آیا Activity Monitor فشار زیادی به سرور وارد می‌کند؟
در محیط‌های بزرگ ممکن است سربار (Overhead) ایجاد کند. توصیه می‌شود فقط در مواقع ضروری فعال شود.

۳. کدام ابزار برای مانیتورینگ بلندمدت مناسب‌تر است؟
DMV، چون امکان ذخیره نتایج و ایجاد داشبوردهای سفارشی دارد.

۴. آیا می‌توان خروجی DMV را به Power BI وصل کرد؟
بله، بسیاری از شرکت‌ها با اتصال DMV به Power BI داشبوردهای Real-Time می‌سازند.

خدمات قابل ارائه توسط لاندا

اگر به دنبال راهکار جامع مانیتورینگ SQL Server هستید، شرکت لاندا خدمات زیر را ارائه می‌دهد:

• طراحی و پیاده‌سازی مانیتورینگ SQL Server
• آموزش اختصاصی DMV و Activity Monitor
• پیاده‌سازی داشبوردهای تحلیلی در Power BI
• پشتیبانی ۲۴/۷ برای دیتابیس‌های سازمانی

همین حالا برای مشاوره رایگان با ما تماس بگیرید و ارزیابی اولیه دیتابیس خود را دریافت کنید.

ارتباط و مشاوره

برای اطلاعات بیشتر و مشاوره می‌توانید از طریق زیر با ما در ارتباط باشید:

• تماس ✆ با شرکت لاندا برای مشاوره، اجرا و یا آموزش تخصصی.