مقایسه سیستم‌های هوش تجاری و ابزارهای گزارش‌ساز در ERP ها

همزمان با پیشرفت زیرساخت‌ها و ابزارهای سیستم‌های هوش تجاری و توسعه امکانات گزارش‌سازی داخلی آنها، راهکارهای نرم‌افزاری یکپارچه سازمانی مانند ERPها نیز با ابزارهای گزارش‌ساز درونی در حال توسعه هستند. این شرایط یک سوال اساسی را مطرح می‌کند: هر یک از این دو گروه نرم‌افزاری چه بخشی از نیازهای اطلاعاتی سازمان را پوشش می‌دهند؟ آیا این دو جایگزین هم هستند یا مکمل یکدیگر؟

از اوایل دهه ۹۰ میلادی، سیستم‌های هوش تجاری یا BI با تحلیل معنادار داده‌های انبوه سازمانی و تصمیم‌سازی موفق، افزایش کیفیت تصمیم‌گیری در سازمان‌ها را به همراه داشته‌اند. اقبال روزافزون کاربران به این نرم‌افزارها سبب توسعه سریع آنها توسط تولیدکنندگان نرم‌افزار در جهان شده است. قابلیت‌های استخراج و جمع‌آوری داده‌های پراکنده، گزارش‌گیری و تصویرسازی اطلاعات و تحلیل اطلاعات در برنامه‌های نرم‌افزاری هوش تجاری همچنان به روند توسعه‌ای خود ادامه می‌دهند. سیستم‌های عملیاتی یا ERPها نیز روز به روز در حال پیشرفت و تقویت گزارش‌گیری از عملیات‌های مختلف سازمان هستند.

زیرساخت هوش تجاری، شامل اجزای مختلف مانند داشبوردها، ابزارهای یکپارچه‌ساز (ETL Tools) و Cubeها، برای تحلیل اطلاعات و گزارش‌گیری از داده‌های تحلیل‌شده برای مدیران و تحلیلگران سازمان‌ها ایجاد شده است. ابزارهای گزارش‌ساز صرفاً برای ایجاد گزارش از داده‌های عملیاتی پردازش نشده ساخته شده‌اند. اگرچه از این ابزارها برای ساخت و نمایش اطلاعات استفاده می‌شود، اما تفاوت‌های عمیقی با سیستم‌های هوش تجاری دارند. تفاوت‌های این دو سیستم را می‌توان در دسته‌های مختلف از جمله تفاوت‌های فنی، نمایشی، ساختاری و ابزاری دسته‌بندی کرد.

تفاوت سطوح گزارش‌گیری در سیستم‌های هوش تجاری و ابزارهای گزارش‌ساز

سیستم‌های BI و ابزارهای گزارش‌ساز مانند SSRS به ۲ دسته مختلف از سوالات سازمان‌ها پاسخ می‌دهند. ابزارهای گزارش‌ساز در سیستم‌های عملیاتی برای ساخت گزارش از وضعیت جاری سازمان در عملیات‌های مختلف هستند. بدون وجود این گزارش‌ها، عملیات‌های حیاتی سازمان مانند فروش، مالی، ساخت و تولید، انبار و لجستیک و به طور کلی کسب و کار سازمان دچار مشکل می‌شود. به عنوان مثال:

• گزارش مواد دریافتی امروز از تامین‌کنندگان برای مسئول انبار
• گزارش لیست مرخصی‌های پرسنل ماه گذشته برای مدیر منابع انسانی
• گزارش فروش محصولات به صورت تعدادی و مبلغی با تفکیک‌های مختلف مانند مناطق جغرافیایی، مراکز فروش و مشتریان

بنابراین، با گزارش‌هایی که در گزارش‌سازهای سیستم‌های عملیاتی یا ERPها می‌سازیم، می‌توانیم عملیات‌های روتین و روزمره سازمان را به‌طور مداوم انجام دهیم. اما آیا صرفاً انجام مرتب و مداوم عملیات‌های روزمره می‌تواند موفقیت کسب‌وکار سازمان را تضمین کند؟ مدیران عالی سازمان به دنبال پاسخ سوالات کلان‌تری نیز هستند:

• آیا تمامی فرایندهای سازمان به صورت یکپارچه و در کنار هم، ارزش‌افزایی برای کسب و کار دارند؟
• عملکرد واقعی با عملکرد بودجه شده در فرایندهای مختلفی مانند فروش، تامین و منابع انسانی چقدر فاصله دارد و وضعیت تحقق شاخص‌های کلیدی عملکرد (KPIها) در این مقایسه چگونه است؟
• آیا ادامه عملیات کسب‌وکار به شکل فعلی آن در بازه‌های زمانی شش‌ماهه، یک‌ساله و دوساله آینده نیز سودآور خواهد بود؟
• فرصت‌ها و مشتریان جدید برای محصولات جدید شرکت کدامند؟
• چگونه از کمبود نقدینگی سازمان برای پرداخت حقوق پرسنل جلوگیری کنیم؟

ابزارهای گزارش‌ساز داخل ERPها با پایگاه داده اصلی تراکنشی (OLTP) ارتباط دارند و توانایی ارائه پاسخ اثربخش به مسائل کلان کسب و کارها را ندارند. برای پاسخ به این سوالات نیاز به اطلاعات تحلیل‌شده و دانش تصمیم‌سازی است. سیستم‌های BI و تحلیل داده با معماری متفاوتی نسبت به ابزارهای گزارش‌ساز و امکانات مختلفی مانند ابزارهای گزارش‌سازی، داشبوردسازی و تحلیل اطلاعات می‌توانند مدیران سازمان را در دستیابی سریع، قابل اتکا و دقیق به اطلاعات تحلیل‌شده و دانش تصمیم‌ساز توانمند کنند.

۳ دلیل برای برتری سیستم‌های هوش تجاری نسبت به ابزارهای گزارش‌ساز

اگرچه ابزارهای گزارش‌ساز متداول و کم‌هزینه‌تر هستند، اما سیستم‌های هوش تجاری و تحلیل داده ترجیح سازمان‌ها و شرکت‌های بزرگ با حجم اطلاعات بالا هستند. این به دلیل فناوری و ویژگی‌های پیشرفته‌تر سیستم‌های هوش تجاری است. در اینجا به سه دلیل اصلی که چرا سیستم‌های هوش تجاری بر ابزارهای گزارش‌ساز ترجیح داده می‌شوند اشاره می‌کنیم:

• ماهیت متفاوت: ابزارهای گزارش‌ساز برای ارائه گزارش از وضعیت فعلی داده‌ها به مدیران میانی و کارشناسان سازمان‌ها طراحی شده‌اند، در حالی که سیستم‌های هوش تجاری یا BI به دنبال ارائه راه‌حل‌های مدل‌سازی شده از طریق فرمول‌ها و KPIهای پیچیده هستند.
• تجربه کاربری: سیستم‌های هوش تجاری تجربه گرافیکی غنی‌تری برای تحلیل داده‌ها در اختیار کاربران قرار می‌دهند. ابزارهای گزارش‌ساز نیاز به تلاش انسانی بیشتری برای تولید گزارش‌ها و تجزیه و تحلیل داده‌ها دارند که این بیشتر به خاطر عدم کنترل کافی کاربران بر ظاهر پارامترها در گزارش‌ها است.
• دسترسی: گزارش‌هایی که با ابزارهای گزارش‌ساز مانند SSRS ساخته می‌شوند معمولاً چاپ می‌شوند یا از طریق سیستم‌های عملیاتی قابل مشاهده هستند. اما سیستم‌های BI با سازگاری با دستگاه‌های مختلف مانند تلفن همراه و تبلت به راحتی قابل مشاهده هستند و کاربران می‌توانند به سرعت گزارش‌های جدید را ایجاد کنند.

در نهایت کدام یک مناسب‌تر هستند: سیستم‌های هوش تجاری یا ابزارهای گزارش‌ساز؟

به‌طور کلی، مقایسه این دو نرم‌افزار از جنبه‌های مختلف صحیح نیست. این دو سیستم را صرفاً می‌توان در لایه نمایش یا Presentation با یکدیگر مقایسه کرد. ابزارهای گزارش‌سازی در ERP متصل به پایگاه داده عملیاتی (OLTP) و صرفاً برای گزارش‌سازی هستند، در حالی که هوش تجاری برای مدیریت داده‌های حجیم مبتنی بر معماری چند لایه پالایش داده عمل کرده و مناسب‌ترین ساختار اطلاعاتی را برای استفاده در ابزارهای گزارش‌سازی و تحلیل فراهم می‌کند. این ساختار اطلاعاتی کاربردی و اثربخش، بهبود فرایند تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری سازمان را ارائه می‌دهد؛ بنابراین، هوشمندی تجاری صرفاً یک نرم‌افزار گزارش‌ساز پیشرفته نیست!

BI و ERP: جایگزین یا مکمل؟

مقایسه این دو ابزار در ذات خود درست نیست، زیرا اهداف متفاوتی دارند.

• ERP Report Builder به پایگاه داده تراکنشی (OLTP) متصل است و برای عملیات روزانه طراحی شده.

• BI بر اساس معماری چندلایه داده (Data Warehouse + ETL + OLAP) عمل می‌کند و تصمیم‌سازی کلان را پشتیبانی می‌کند.

بنابراین، BI صرفاً یک گزارش‌ساز پیشرفته نیست! بلکه یک بستر تحلیلی و تصمیم‌ساز است که در کنار ERP، تصویر جامع‌تری از عملکرد سازمان ارائه می‌دهد.

ارتباط و مشاوره

آیا می‌خواهید بدانید کدام ابزار برای سازمان شما مناسب‌تر است: BI یا گزارش‌ساز ERP؟
تیم تخصصی لاندا آماده است تا با مشاوره، پیاده‌سازی و آموزش، بهترین راهکار هوش تجاری و گزارش‌گیری را برای سازمان شما فراهم کند.

• تماس✆ با شرکت لاندا برای مشاوره، اجرا و یا آموزش تخصصی.