در دنیای امروز که دادهها به ارزشمندترین دارایی سازمانها تبدیل شدهاند، انتخاب سیستم مدیریت پایگاه داده (DBMS) مناسب یکی از حیاتیترین تصمیمات استراتژیک محسوب میشود. در میان گزینههای موجود، SQL Server (محصول مایکروسافت) و PostgreSQL (پایگاه داده متنباز قدرتمند) بیشترین توجه را به خود جلب کردهاند.
اما سؤال اساسی اینجاست: در سال ۲۰۲۵، کدامیک از این دو گزینه میتواند نیازهای شما را بهتر پاسخ دهد؟
در این مقاله، به بررسی دقیق ویژگیها، معماری، عملکرد، امنیت، هزینهها و آیندهی هر دو سیستم خواهیم پرداخت. همچنین با استفاده از جدولهای مقایسهای و نمونههای واقعی از صنایع مختلف، تلاش میکنیم به شما کمک کنیم تا انتخابی آگاهانه داشته باشید.
تاریخچه و جایگاه در بازار
SQL Server
- اولین بار در سال ۱۹۸۹ منتشر شد.
- بهمرور به یکی از پایگاههای داده سازمانی برتر در حوزه OLTP و Business Intelligence تبدیل شد.
- یکپارچگی قوی با ابزارهای Microsoft Azure، Power BI و .NET ecosystem.
- محبوب در میان سازمانهای بزرگ مالی، دولتی و شرکتهایی که به پشتیبانی رسمی و SLA قوی نیاز دارند.
PostgreSQL
- ریشه در پروژه Ingres (دهه ۸۰ میلادی) دارد.
- به مرور تکامل یافت و بهعنوان “پایگاه داده متنباز سازمانی” شناخته شد.
- در سالهای اخیر با ورود Cloud-Native و پشتیبانی شرکتهایی مثل AWS (Aurora PostgreSQL) و Google Cloud SQL، رشد چشمگیری داشته است.
- محبوب در میان استارتاپها، شرکتهای نرمافزاری و پروژههایی که انعطافپذیری و هزینه کمتر اولویت دارند.
مقایسه معماری و قابلیتها
ویژگی | SQL Server | PostgreSQL |
---|---|---|
نوع | تجاری (Commercial) با نسخههای محدود رایگان | متنباز (Open Source) با توسعه فعال |
موتور ذخیرهسازی | اختصاصی مایکروسافت | قابل توسعه (Pluggable Storage Engines) |
معماری | tightly-coupled، بهینه برای ویندوز و Azure | cross-platform، بهینه برای Linux و Cloud |
زبان توسعه | T-SQL | PL/pgSQL (با پشتیبانی از زبانهای دیگر مثل Python, R) |
پشتیبانی از JSON | بله، اما محدود | بله، بسیار قدرتمند و بومی |
Replication | AlwaysOn, Log Shipping ,Mirroring | Logical ,Streaming ,Multi-master |
عملکرد و مقیاسپذیری
SQL Server
- در workloadهای سنگین OLTP (مانند بانکها) عملکرد بسیار بالایی دارد.
- Query Optimizer قدرتمند.
- استفاده از Columnstore Index در OLAP.
- اما مقیاسپذیری افقی محدودتر (Sharding بهصورت بومی ندارد).
PostgreSQL
- بسیار مناسب برای workloadهای Read-heavy و محیطهای Cloud-Native.
- پشتیبانی قوی از Partitioning.
- افزونههایی مثل Citus برای مقیاسپذیری افقی.
- در برخی تستهای Big Data، کارایی بهتری از SQL Server داشته است.
امنیت و انطباق (Compliance)
SQL Server
- پشتیبانی از Always Encrypted ,TDE (Transparent Data Encryption).
- انطباق کامل با استانداردهایی مثل GDPR ,HIPAA.
- قابلیت Auditing و Row-level Security.
PostgreSQL
- امنیت مبتنی بر Role و Policy.
- پشتیبانی از Row-Level Security.
- امکان رمزنگاری سطح Transport (TLS) و در سطح Storage با افزونهها.
- انطباق با GDPR و قابلیت سفارشیسازی بالا.
هزینهها
SQL Server
- لایسنس Enterprise گران (هزینه بر اساس Core).
- پشتیبانی رسمی مایکروسافت.
- نسخه Express و Developer رایگان اما محدود.
PostgreSQL
- رایگان و متنباز.
- هزینه اصلی مربوط به نیروی انسانی متخصص.
- امکان استفاده از سرویسهای ابری (Aurora, Cloud SQL, Azure PostgreSQL) با هزینه اشتراکی.
اکوسیستم و یکپارچگی
- SQL Server با ابزارهایی مثل Power BI ,Excel, Azure Synapse یکپارچگی عالی دارد.
- PostgreSQL انعطافپذیر است و با ابزارهای متنباز مثل Apache Kafka ,Spark ,Tableau ,Superset ادغام میشود.
آینده در سال ۲۰۲۵
- SQL Server: تمرکز بیشتر روی Cloud-first strategy و Azure.
- PostgreSQL: تبدیل شدن به انتخاب پیشفرض برای Cloud-Native Applications و پروژههای AI-driven Data Pipelines.
جدول نهایی مقایسه
معیار | SQL Server 2025 | PostgreSQL 2025 |
---|---|---|
بهترین برای | سازمانهای بزرگ، بانکها، صنایع حساس | استارتاپها، SaaS، پروژههای Cloud |
امنیت | بسیار قوی، Enterprise-ready | قوی، انعطافپذیر |
هزینه | بالا | رایگان (با هزینه نیروی انسانی) |
یکپارچگی | عالی با محصولات مایکروسافت | عالی با Open Source و Cloud |
آینده | Azure-first | Cloud-Native-first |
نتیجهگیری
انتخاب بین SQL Server و PostgreSQL به نیاز سازمان بستگی دارد.
- اگر در حوزهای فعالیت میکنید که پشتیبانی رسمی، امنیت Enterprise و یکپارچگی با Microsoft stack حیاتی است → SQL Server بهترین گزینه است.
- اگر به دنبال هزینه کمتر، انعطافپذیری بالا و معماری Cloud-Native هستید → PostgreSQL انتخاب بهتری خواهد بود.
سؤالات متداول (FAQ)
۱. آیا PostgreSQL میتواند جایگزین SQL Server در سازمانهای بزرگ شود؟
بله، در بسیاری از پروژههای Cloud و SaaS جایگزین شده، اما در صنایع بانکی هنوز SQL Server محبوبتر است.
۲. کدام پایگاه داده برای BI بهتر است؟
SQL Server با Power BI و Azure Synapse ترکیب فوقالعادهای دارد.
۳. PostgreSQL در مقیاسپذیری بهتر است یا SQL Server؟
PostgreSQL با Citus در مقیاس افقی بهتر عمل میکند.
ارتباط و مشاوره
شرکت لاندا با تجربهی تخصصی در طراحی، بهینهسازی و مدیریت پایگاههای داده سازمانی، آماده است تا بهترین راهکار را برای انتخاب و پیادهسازی SQL Server یا PostgreSQL در زیرساخت شما ارائه دهد.
برای اطلاعات بیشتر و مشاوره میتوانید از طریق زیر با ما در ارتباط باشید:
نظری داده نشده